Ναυπηγική παράδοση του Πλωμαρίου.
Είναι ευρέως γνωστό ότι το Πλωμάρι, διαθέτει, πλούσια ναυπηγική-ναυτική παράδοση, με φημισμένους σε όλο το Αιγαίο ταρσανάδες. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ναυτότοπους του Αιγαίου, που έγραψε τις δικές του σελίδες στην ιστορία του ελληνικού ναυτικού πολιτισμού κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, οπότε ο εμπορικός στόλος του Πλωμαρίου αριθμούσε περισσότερα από 200 πλοία.
Εικ.1. Το ναυπηγείο του Εμμανουήλ Γ. Γιαμουγιάννη και αργότερα του Γεώργιου Ε. Γιαμουγιάννη. Φωτογραφία από το αρχείο του Βάϊου Γ. Γιαμουγιάννη.
Εικ. 2 Καθέλκυση τρεχαντηριού στον ταρσανά του Ανδρέα Λιόλιου. Φωτογραφία από το αρχείο του Ανδρέα Λιόλιου.
Εικ.3. Το μισομόδελο περάματος κατασκευασμένο το 1916 από τον Δημήτριο Ι. Γιαμουγιάννη. Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Μυτιλήνης. Φωτογραφία: Κ. Δαμιανίδης 2006.
Εικ. 4. Καθέλκυση περάματος με ιστιοφορία μπρατσέρας στο ναυπηγείο του Δημ. Ι. Γιαμουγιάννη. Φωτογραφία από το αρχείο του Δούκα Γιαμουγιάννη.
Εικ.5 Κατασκευή πετσώματος τρεχαντηριού από τον Γιάννη Γιαμουγιάννη (Ψαρρή) το 1962. Συλλογή Δούκα Γιαμουγιάννη.
Η πλωμαρίτικη τεχνική με τα «μισομόδελα» είναι μοναδική στην αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, Δυστυχώς, τα λίγα απομεινάρια αυτής της ναυπηγικής μας παράδοσης τείνουν να εκλείψουν εντελώς. Από τους τρεις τελευταίους ταρσανάδες ένας μόνο έχει μείνει σε λειτουργία.
Εικ 6. Το ραφινερί Ξυπτερά που προγραμματίζεται να στεγαστεί το Μουσείο Ναυτικής & Ναυπηγικής Τέχνης και Παράδοσης του Αιγαίου.
Εικ. 7. Το περαματάκι «Αγία Σωτήρα» κατασκευασμένο στον Πολιχνίτο το 1954. Παραχωρήθηκε στο Δήμο Πλωμαρίου από τη Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Γεωργίας με σκοπό τη διαφύλαξη του και την ένταξη του στο σχεδιαζόμενο Ναυτικό Μουσείο Πλωμαρίου.
Εικ. 8. Ο μπότης «Άγιος Γεώργιος», κατασκευασμένο το 1960 στο Πέραμα Λέσβου. Παραχωρήθηκε στο Δήμο Πλωμαρίου για να ενταχθεί και αυτός στο Ναυτικό Μουσείο Πλωμαρίου.
Είναι ευνόητο, λοιπόν, ότι η ανάδειξη, η προβολή και η διατήρηση της ιδιαίτερα σημαντικής ναυπηγικής -ναυτικής παράδοσής μας, είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για την κωμόπολη μας αλλά και για το Αιγαίο. Εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε ότι, από το 2001 έχει προγραμματιστεί η δημιουργία του θεματικού Μουσείου Ναυτικής – Ναυπηγικής παράδοσης του Αιγαίου με εκθέματα μοντέλων, σκαριών που αποσύρονται, εργαλείων ναυπηγικής κατασκευής κ.λπ. σε συνδυασμό με μαθήματα εκμάθησης της παραδοσιακής ναυπηγικής τέχνης σε νέους και επομένως συνέχιση και διατήρηση της παράδοσης της μεγάλης τέχνης του καραβαμαραγκού.
Εικ. 9. Το τρεχαντήρι «Μαρία» κατασκευασμένο στη Χίο το 1960. Παραχωρήθηκε επίσης στο Δήμο Πλωμαρίου για να ενταχθεί στο Ναυτικό Μουσείο Πλωμαρίου.
Εικ.10. Το μπατέλο «Μαρία» κατασκευασμένο στο Πλωμάρι στο ναυπηγείο των Γιαμουγιάννηδων το 1954. Όπως και τα προηγούμενα παραχωρήθηκε στο Δήμο Πλωμαρίου για να ενταχθεί στο Ναυτικό Μουσείο Πλωμαρίου.
